Opłata Mocowa – Czym Jest I Kto Zapłaci Więcej

Nieoczekiwanie rynek energii odnawialnych może okazać się jedną z bardziej opłacalnych inwestycji nadchodzących lat. Wszystko za sprawą opłaty mocowej, która będzie obowiązkowa, zarówno dla małych gospodarstw domowych, jak i dużych przedsiębiorstw. Sprawdź, czym jest opłata mocowa oraz jakie zmiany wprowadzi w najbliższych latach na rynek odnawialnych źródeł energii!

Spis treści

1. Czym jest opłata mocowa?
2. Kiedy ustawa o opłacie mocowej wchodzi w życie?
3. Jaka będzie wysokość dodatkowej opłaty do rachunków za prąd?
4. Ile miesięcznie za prąd zapłacą gospodarstwa domowe?
5. Opłata mocowa w przypadku przedsiębiorstw
6. Trudności w wyliczeniu stawek opłaty mocowej
7. Jak opłata mocowa wpłynie na przedsiębiorców?

Czym jest opłata mocowa?

Ideą wprowadzenia opłaty mocowej miały być sytuacje, kiedy przedsiębiorstwa generują swoje szczytowe zużycie prądu, którego nie są w stanie pokryć lokalne elektrownie. Wszystko ma swoje źródło w rosnących potrzebach produkcyjnych przedsiębiorców.

Efektem tego stała się potrzeba utrzymywania elastycznych rezerw energetycznych, które będą gotowe do wykorzystania w momentach zwiększonego zapotrzebowania na prąd. Niestety, ale działania tego typu wymagają również dodatkowych środków finansowych, których pozyskanie ma stać się możliwe właśnie dzięki ustawie mocowej.

Kiedy ustawa o opłacie mocowej wchodzi w życie?

Opłata mocowa to nowość zaproponowana przez Urząd Regulacji Energetyki, która miała wejść w życie na jesień 2020 roku, jednak w związku z sytuacją epidemiologiczną w całym kraju, zacznie ona obowiązywać od stycznia 2021 r. Jej celem jest zebranie odpowiedniej nadwyżki finansowej, umożliwiającej produkcje rezerw energetycznych. Dodatkowo nadwyżki te mają służyć unowocześnieniu istniejących już elektrowni, a także powstawaniu nowych, które sprostają rosnącym potrzebom przedsiębiorców.

Flagowym celem wprowadzenia stawki mocowej jest zwiększenie stabilności cen energii oraz zapewnienie stałych dostaw prądu. W skrócie jest to opłata za gotowość do zabezpieczenia dostarczania prądu. Na fakturze rozliczeniowej będzie widniała jako czwarta pozycja. Dotychczas składała się ona z trzech:

1. Podatki
2. Opłaty za energię faktycznie zużytą
3. Opłaty za dystrybucję, czyli doprowadzenie energii za pomocą sieci dystrybucyjnej

Warto wiedzieć, że wysokość opłaty mocowej będzie ustalana indywidualnie przez Urząd Regulacji energetyki do 30 września każdego roku w odniesieniu do kolejnego roku kalendarzowego.

Przytaczając Art. 70. 1. Ustawy o rynku mocy, stawki składki mocowej ustala się indywidualnie w odniesieniu do odbiorców końcowych:

1. Gospodarstw domowych – jako stawkę miesięczną, zależną od rocznego zużycia energii elektrycznej,
2. Dla odbiorców innych niż określeni w pkt. 1 – jako stawkę stosowaną do wolumenu energii elektrycznej pobranej z sieci w wybranych godzinach doby, wyrażoną w złotych za kWh energii elektrycznej.

Jaka będzie wysokość dodatkowej opłaty do rachunków za prąd?

Jest to z pewnością kwestia, która jest dla Konsumentów kluczowa. Mimo że ustawa wejdzie w życie dopiero 1 stycznia 2021 roku, już teraz zastanawiamy się, ile wyniesie opłata mocowa i czy spowoduje ona znaczne podwyżki cen prądu?

Nie da się jednoznacznie określić wartości opłaty mocowej, gdyż jak zostało wspomniane wcześniej, będzie ona indywidualnie ustalana. Czynnikami, które będą odgrywały kluczową rolę w szacowaniu całościowych kosztów zużycia energii, będą:

• Całkowite zużycie prądu w godzinach szczytowego poboru energii (godziny ustalane indywidualnie na porę roku oraz kwartał);
• Prognozy na zapotrzebowanie energetyczne w danym roku;
• Prognozy kosztów utrzymania oraz funkcjonowania przedsiębiorstwa lub gospodarstwa.

Ile miesięcznie za prąd zapłacą gospodarstwa domowe?

Oczywiście, ze względu na powyższe czynniki, ciężko jest podać sztywne widełki cenowe, które pozwolą oszacować faktyczne koszty eksploatacyjne poniesione przez dane gospodarstwo. Możemy jednak opierać swoje prognozy o podane przez Urząd Regulacji Energetyki zakresy opłat względem zużycia energii. Wynika z tego, że gospodarstwa domowe zapłacą miesięcznie:

• 2,30 zł przy zużyciu mniejszym niż 500 kWh rocznie,
• 5,51 zł przy zużyciu od 500 kWh do 1200 kWh rocznie,
• 9,19 zł przy zużyciu powyżej 1200 kWh do 2800 kWh,
• 12,87 zł przy zużyciu powyżej 2800 kWh,

przy czym warto wspomnieć, że niewiele będzie gospodarstw, które będą zobligowane do zapłaty najwyższej stawki. Przeciętne gospodarstwo domowe składające się z rodziny 2+2 zużywa około 240 kWh w skali miesiąca, a więc zgodnie z powyższym, miesięcznie zapłaci 9,19 zł, co w skali roku daje już 110,28 zł. Warto podkreślić, że tak duże zużycie energii w gospodarstwie domowym zdarza się niezwykle rzadko.

Opłata mocowa w przypadku przedsiębiorstw

O ile w przypadku gospodarstwa domowego sprawa jest jasna, o tyle w przypadku działalności gospodarczych oraz przedsiębiorstw, cała sytuacja się nieco komplikuje.

Gospodarstwa domowe zostaną obciążone dodatkową, stałą opłatą co miesiąc, zgodnie z informacjami podanymi powyżej. Przedsiębiorstwa natomiast otrzymają stawkę mocową doliczoną do rzeczywistego zużycia energii w kWh, ale tylko w określonych godzinach, które nazywamy „szczytowym zapotrzebowaniem na moc”.

Głównym problemem, który nie pozwala oszacować dokładnych wysokości stawek opłaty mocowej dla przedsiębiorców, jest fakt, że prezes URE będzie wyznaczał oraz publikował stawki na dany rok, ale również widełki, które określą godziny szczytowego poboru mocy. Jakby tego było mało, stawka ta będzie różniła się w zależności od kwartału roku dostawy.

Trudności w wyliczeniu stawek opłaty mocowej

Niestety, w związku z planowanym wprowadzenie poboru opłaty mocowej widzimy wiele niekonsekwencji ze strony URE, co uniemożliwia oszacowanie tego, jakie będą opłaty na nadchodzący rok. Oczywiście możemy założyć, że są to błędy wynikające z wprowadzania nowego systemu opłat i w kolejnych latach cały proces będzie zachodził dużo sprawniej. Warto wiedzieć, że prezes URE jest zobowiązany do opublikowania stawki mocowej na kolejny rok do dnia 30 września każdego roku bieżącego, a informacja ta powinna znaleźć się w Biuletynie Urzędu Regulacji Energetyki. Na decyzję tę wpływać będzie dużo czynników, m.in. aukcje na rynku mocy lub określenie szczytowych godzin poboru mocy w systemie.

Problem z ustalaniem godzin szczytowego zapotrzebowania na moc wynika głównie ze specyfiki istniejących systemów pomiarowo-układowych. Są one najczęściej zaprogramowane zgodnie ze stawkami godzinowymi ustalonymi przez danego dostawcę energii. Wdrożenie nowego systemu obliczania energii w zależności od godziny, będzie się wiązało ze stworzeniem nowego systemu pomiarowego bądź przeprogramowaniem już istniejącego, co może wiązać się ze znacznymi kosztami.

Ze względu na niejasności związane z istniejącymi układami pomiarowo-rozliczeniowymi, nie jesteśmy w stanie przewidzieć dokładnie, jakie będą wyznaczone godziny w nadchodzących kwartałach. Z dużym prawdopodobieństwem możemy założyć dwie możliwości:

• Godziny od 7:00 do 22:00, które są zgodne z godzinami widniejącymi jako okres zagrożenia, który określony jest w Rozporządzeniu Ministra Energii z dnia 18 lipca 2018 roku. W sprawie wykonania obowiązku mocowego;
• Godziny 7:00 – 13:00 (szczyt przedpołudniowy) oraz 19:00 – 22:00 w lecie lub 16:00 – 21:00 w zimie (szczyt popołudniowy), które są zgodne z taryfami A23, B23 i C23.

Według informacji podanych przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii aktualna stawka za kWh kalkulowana jest w okolicach 45 zł/MWh w skali dobowej. Niestety, opłata ta będzie naliczana w godzinach szczytowych, których rozkładu na chwilę obecną nie znamy, co uniemożliwia oszacowanie wartości opłat.

Jak opłata mocowa wpłynie na przedsiębiorców?

O ile gospodarstwa domowe z łatwością będą mogły wpleść opłatę mocową w swój domowy budżet bez znacznego naruszania jego struktury, o tyle przedsiębiorcy mogą zostać narażeni na znaczne podwyżki cen prądu. Jak opłata mocowa wpłynie na działanie przedsiębiorstw?

Oczywistą zmianą może być reorganizacja struktur pracy w skali doby tak, aby, jak najmniej wykorzystywać energię w czasie godzin szczytowych. Może mieć to przełożenie również na całe struktury pracy, zwłaszcza w branżach produkcyjnych.

Bardzo ciekawy jest jednak zapis mówiący o tym, że „komercyjni odbiorcy energii elektrycznej będą mogli obniżyć swój koszt zaopatrzenia w energię poprzez zmniejszenie zużycia w godzinach szczytowych lub zaopatrzenie się w inne źródła energii”[1]. Oznacza to, że alternatywne źródła energii, takie jak energia fotowoltaiczna, mogą w znacznym stopniu zminimalizować koszty energetyczne w przedsiębiorstwie przy zastosowaniu efektywnego magazynowania energii.

Warto obserwować sytuację na rynku energetycznym, aby monitorować nieustanne zmiany wynikające z wprowadzania nowych ustaw, gdyż opłata mocowa, która ma wspomóc wytwarzanie energii na szeroką skalę, może nieoczekiwanie spowodować wzrost zastosowania instalacji hybrydowych lub większą opłacalność instalacji odnawialnych źródeł energii.

W celu uzyskania kompleksowych informacji zachęcamy do skontaktowania się z naszym wykwalifikowanym zespołem. Pomożemy w podjęciu najkorzystniejszej decyzji. Formularz kontaktowy znajdą Państwo w zakładce „Kontakt”.

[1] Druk sejmowy nr 1722 Rządowy projekt ustawy o rynku mocy. Data pisma: 2017-07-06